مشاوره ی پیش از ازدواج
زوجهای جوان، آیندهسازان هر کشوری هستند و سلامت جامعه در گرو تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی آنان است. ریشهی بسیاری از مشکلات عمدهی بهداشتی نظیر رشد بی رویهی جمعیت، مرگ و میر مادران و کودکان وناهنجاریهای ژنتیکی و غیره را در دوران قبل از ازدواج و قبل از بارداری میتوان یافت و پیشگیری از بروز مشکلات ذکرشده را باید با برنامه ریزی صحیح از دوران قبل از ازدواج شروع نمود. آموزشهای پیش ازدواج شامل آموزش زوجین در حیطهی مهارتهای ارتباطی، جنسی، بهداشت، آموزش روشهای تنظیم خانواده، بررسی سلامت زوجین و درمان بیماریها و بهکارگرفتن تدابیر لازم برای تولد فرزندان سالم و داشتن خانوادهای سالم با مشاوره ژنتیک میباشد.
خدماتی که در بخش مشاورهی قبل از ازدواج در مرکز باروری ارائه می شوند عبارتند از:
۱) آموزش در زمینهی بهداشت باروری : مشاورهی بهداشتی قبل از ازدواج برای زوجین بهویژه دختران از اهمیت ویژهای برخودار است. در این برنامه دختران در زمینهی مسائل مختلف بهداشت باروری از جمله راههای پیشگیری و غربالگری سرطان سینه و گردن رحم، مورد مشاوره قرار میگیرند.
۲) آموزش در زمینهی پیشگیری از بیماریهای مقاربتی : ارتقای سلامتی و پیشگیری از بیماری، از اهداف مهم برنامههای بهداشتی است. بـا وجـود تلاشهایی که در این جهت صــورت گرفتـه، بیماریهـای مقـاربتی، هنـوز از معضـلات بهداشـتی جامعـه امروزی می باشند. با توجه به شیوع بیماریهای مقاربتی و افزایش رفتارهای پرخطر جنسی از یک سو و اعتقادات و باورهای نادرست و عدم آگاهی از جنبههای مختلف مسائل جنسی از سوی دیگر، آموزش بهداشت جنسی یکی از اصول اساسی در ارتقای بهداشت فرد و جامعه به شمار میآید. بـا توجـه بـه اولویـــت پیشــگیری اولیــه (پیشگیری قبل از ایجاد عامل خطر در کشور یـا گروههای جمعیتی که هنوز عوامل خطر در آنها بروز پیدا نکرده است)، به نظر میرسد یکـی از بـهترین گروههـایی کــه میتــوان فعالیتهــای پیشـگیری از بیماریهـای مقـاربتی را از آنــان شروع کرد زوجینی هستند کــه جـهت مشـاورهی قبل از ازدواج مراجعه میکنند چرا که بــا توجـه به فرهنگ جامعه ما اکثر جوانان تا رســیدن بـه زمان ازدواج، آموزشهای جامع و صحیحی در زمینـهی پیشـگیری از ایـن بیماریهـــا از طریــق والدین و مدارس دریــافت نکرده انـد و اطلاعـات آنان کافی نمی باشد.
۳) آموزش در زمینهی روابط زناشویی:آموزش قبل ازدواج در زمینهی زناشویی به مباحثی همچون روشهای تنظیم خانواده، مسائل مربوط به باروری، بیماریهای ژنتیکی و چگونگی ارتباط با همسر میپردازد.
۴) تفسیر آزمایشات قبل از ازدواج ( توسط پزشک تیم)
۵) آموزش در زمینهی تکمیل واکسیناسیون کزاز در خانمها و آقایان (درصورت لزوم)
۶) آموزش در زمینهی بیماریهای ژنتیکی: مشاورهی ژنتیک بخشی از غربالگری پیش از ازدواج است که در طی آن مشاور میتواند به افراد برای تصمیمگیری دربارهی نوع تستی که باید انجام دهند، کمک کند. جزئیات پیشینهی خانوادگی، سوابق داروهای مصرفی فرد و شرایط اعضای خانوادهی هر دو طرف باید در اختیار مشاور قرار گیرد تا راهنماییهای مناسبی را ارائه دهد.
ممکن است در مرکز باروری به زوج ها توصیه شود در صورتی که یک نفر یا هر دو نفر آنها در خانواده سابقهی یکی از بیماریهای ژنتیکی را دارند، تستهای سیتوژنتیک مولکولی خاص یا تستهای DNA خاصی نیز انجام دهند. آنالیز جهش یا ناقل بودن، به متخصصین کمک میکند تا وضعیت زوجها را تشخیص دهند.
باید در نظر داشت که طی جلسات مشاوره، مشاوره ژنتیک به افراد کمک خواهد کرد تا تصمیمی عاقلانه و مستقل اتخاد کنند.لازم به ذکر است که تحت هر شرایطی، مشاوره ژنتیک به هیچ وجه به جای افراد تصمیم نخواهد گرفت و توصیهای مبنی بر نداشتن فرزند، ادامه دادن یا ندادن بارداری به زوجین ارائه نخواهد کرد و تنها اطلاعات و شرایط پیش رو را برای زوجین شرح خواهد داد تا آنها خود، با اطلاعات کامل و درک عمیق از وضعیت، تصمیمگیری نهایی را انجام دهند.